Sức khỏe và sự phát triển toàn diện của trẻ luôn là mục tiêu hàng đầu của các bậc cha mẹ. Vì vậy, sữa công thức được nhiều người ưa chuộng nhờ vào nguồn dinh dưỡng dồi dào dành cho trẻ nhỏ. Tuy nhiên, trong quá trình pha sữa, một số phụ huynh đôi khi mắc phải những sai lầm ảnh hưởng đến chất lượng bữa ăn của trẻ.
Lượng sữa công thức thích hợp
- Từ 5 ngày tuổi đến 3 tháng tuổi:
Một em bé khỏe mạnh, sinh đủ tháng cần khoảng 150ml sữa công thức cho mỗi kg trọng lượng cơ thể mỗi ngày.
Ví dụ: Bé nặng 3kg sẽ cần khoảng 450ml sữa/ngày. - Từ 3 đến 6 tháng tuổi:
Nhu cầu sữa giảm nhẹ, bé cần khoảng 120ml/kg trọng lượng cơ thể mỗi ngày. - Từ 6 đến 12 tháng tuổi:
Bé cần khoảng 90–120ml sữa/kg trọng lượng cơ thể mỗi ngày, tùy vào nhu cầu và mức độ ăn dặm. - Trẻ sinh non:
Bé sinh thiếu tháng thường cần nhiều sữa hơn để hỗ trợ tăng trưởng. Trung bình mỗi ngày cần khoảng 160–180ml sữa/kg trọng lượng cơ thể.
Tuy nhiên, cần có sự hướng dẫn của chuyên gia y tế trước khi điều chỉnh lượng sữa cho trẻ sinh non. Nếu cha mẹ có lo ngại về khả năng bú hoặc tốc độ tăng cân của bé, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ nhi khoa hoặc chuyên gia dinh dưỡng.
Nguyên tắc vệ sinh
- Để phòng tránh nguy cơ đưa những tác nhân có hại vào cơ thể bé, cha mẹ cần đặc biệt chú ý đến vấn đề vệ sinh trong quá trình chuẩn bị và pha sữa công thức:
- Rửa tay sạch sẽ: Trước khi pha sữa, người chăm sóc cần rửa tay thật kỹ bằng xà phòng và nước sạch. Đồng thời, đảm bảo khu vực pha sữa luôn sạch sẽ, không để lẫn các vật dụng bẩn hoặc thực phẩm khác.
- Kiểm tra hạn sử dụng: Chỉ sử dụng sữa công thức còn hạn và nên dùng hết trong vòng một tháng sau khi mở nắp hộp. Tuyệt đối không dùng lại sữa đã để quá lâu, bị vón cục hoặc có dấu hiệu hư hỏng.
- Tuân thủ đúng hướng dẫn pha sữa: Mỗi loại sữa có tỷ lệ pha khác nhau. Cần làm đúng theo hướng dẫn của nhà sản xuất để đảm bảo bé nhận đủ dưỡng chất mà không bị dư hoặc thiếu.
- Dùng nước đun sôi đúng cách: Đun sôi nước sạch, sau đó để nguội không quá 30 phút trước khi dùng pha sữa. Nhiệt độ nước lý tưởng thường khoảng 70°C, đủ để tiêu diệt vi khuẩn có thể có trong bột sữa.
- Đo lường chính xác:
- Rót đúng lượng nước cần thiết vào bình sữa trước.
- Dùng thìa đong đi kèm trong hộp sữa để lấy bột. Không dùng thìa của hộp khác, không đong lưng, không vun, không nén chặt – chỉ cần múc đầy và gạt ngang là đủ.
- Đổ bột vào bình sữa đã có nước, đậy nắp, lắc đều đến khi tan hết.
- Chỉ pha sữa khi cần dùng: Không nên pha sẵn nhiều bình để dành. Vi khuẩn dễ phát triển trong sữa pha sẵn, đặc biệt nếu để ở nhiệt độ phòng lâu.
- Nếu cần mang sữa ra ngoài, mẹ nên trữ nước sôi để nguội riêng và mang theo sữa bột đã chia sẵn trong hộp chia sữa. Khi đến giờ cho bé uống, mới tiến hành pha.
- Bỏ cả thìa đong sau khi dùng hết hộp sữa: Mỗi loại sữa có kích cỡ thìa đong riêng, vì vậy tuyệt đối không tái sử dụng thìa từ hộp cũ cho hộp mới.
Làm ấm sữa cho bé
Việc làm ấm sữa trước khi cho bé bú là cần thiết, đặc biệt đối với sữa đã được pha sẵn hoặc bảo quản trong tủ lạnh. Tuy nhiên, mẹ cần thực hiện đúng cách để đảm bảo an toàn cho bé:
- Tuyệt đối không làm ấm sữa bằng lò vi sóng:
Lò vi sóng làm sữa nóng không đều, có thể tạo ra những điểm quá nóng trong bình sữa. Điều này tiềm ẩn nguy cơ gây bỏng miệng, lưỡi hoặc họng của bé, dù bên ngoài bình sữa có vẻ chỉ hơi ấm. - Cách làm ấm sữa đúng cách:
Mẹ có thể ngâm bình sữa vào một chậu hoặc tô nước nóng trong khoảng 5–10 phút. Nhiệt độ nước nên đủ ấm nhưng không quá sôi để đảm bảo không phá hủy dưỡng chất trong sữa. - Kiểm tra nhiệt độ sữa trước khi cho bé bú:
Trước khi cho con uống, mẹ nên nhỏ vài giọt sữa ra mặt trong cổ tay để kiểm tra nhiệt độ. Nếu cảm thấy ấm nhẹ, không nóng rát, tức là sữa đã sẵn sàng cho bé bú. - Nếu sữa quá nóng:
Mẹ có thể làm mát nhanh bằng cách:- Ngâm bình vào chậu nước mát.
- Đặt dưới vòi nước mát đang chảy vài phút.
Sau đó kiểm tra lại nhiệt độ một lần nữa bằng cách nhỏ sữa lên cổ tay để đảm bảo an toàn.
Không bao giờ dùng lại sữa thừa
Mẹ nên ghi nhớ: mỗi lần cho bé bú là một bình sữa mới. Sau khi bé bú xong, phải bỏ đi phần sữa còn dư, dù lượng thừa ít hay nhiều.
Việc tái sử dụng sữa thừa từ lần bú trước là không an toàn, bởi vì:
- Trong quá trình bú, nước bọt của bé có thể lẫn vào bình sữa, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển nhanh chóng trong môi trường sữa ấm.
- Vi khuẩn sinh sôi trong sữa đã pha có thể gây rối loạn tiêu hóa, thậm chí nhiễm khuẩn nghiêm trọng cho bé.
Tuyệt đối không tích trữ sữa thừa để dùng lại. Hãy ưu tiên sức khỏe và sự an toàn của bé bằng cách luôn cho bé bú sữa tươi mới pha.
Không pha trộn thêm thức ăn khác
Cha mẹ tuyệt đối không nên tùy tiện thêm các loại thực phẩm khác – chẳng hạn như ngũ cốc, nước rau củ, mật ong hay các loại nước trái cây – vào bình sữa công thức của bé.
- Việc tự ý pha thêm có thể làm mất cân đối dinh dưỡng, gây khó tiêu, rối loạn tiêu hóa hoặc thậm chí là ảnh hưởng đến sự phát triển của bé.
- Dù có thể nghe lời khuyên từ người thân hoặc bạn bè về việc pha thêm thực phẩm vào sữa để giúp bé tăng cân, ngủ ngon hay "ăn no hơn", cha mẹ cần hiểu rằng mỗi đứa trẻ là khác nhau. Điều phù hợp với một bé chưa chắc đã an toàn với bé khác.
- Nếu mẹ cảm thấy bé bú không đủ no, tăng cân chậm hoặc có bất kỳ lo lắng nào về chế độ ăn, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ nhi khoa hoặc chuyên gia dinh dưỡng để được tư vấn đúng cách.
Chỉ sử dụng sữa công thức đúng theo hướng dẫn và không pha trộn thêm bất cứ thành phần nào ngoài nước sạch đun sôi.
Nhiệt độ nước pha sữa lý tưởng cho bé
Đa số các loại sữa công thức hiện nay đều yêu cầu pha với nước có nhiệt độ khoảng 40–50°C, tùy theo hướng dẫn cụ thể in trên bao bì từng sản phẩm. Việc kiểm soát đúng nhiệt độ nước khi pha sữa là rất quan trọng vì:
- Nhiệt độ quá cao có thể phá hủy dưỡng chất:
Một số vitamin trong sữa, đặc biệt là vitamin nhóm B và C, rất nhạy cảm với nhiệt. Khi pha sữa bằng nước quá nóng, cấu trúc vitamin có thể bị phân hủy, làm giảm giá trị dinh dưỡng của sữa. - Làm chết lợi khuẩn (probiotic):
Với các loại sữa công thức có bổ sung lợi khuẩn Probiotic, việc pha bằng nước trên 50°C sẽ giết chết phần lớn lợi khuẩn, khiến bé không còn nhận được tác dụng hỗ trợ tiêu hóa và miễn dịch từ những thành phần này.
Lới kết
Trên đây là những lưu ý quan trọng mà các bậc phụ huynh cần nắm khi cho trẻ sử dụng sữa công thức.
Việc hiểu và thực hiện đúng cách pha, bảo quản và cho bé bú sữa sẽ giúp đảm bảo an toàn, đồng thời tối ưu giá trị dinh dưỡng mà bé nhận được trong giai đoạn phát triển đầu đời.
Shop Thu Nga xin chúc các bé luôn khỏe mạnh, phát triển toàn diện và lớn lên trong tình yêu thương trọn vẹn của gia đình.
